Jo Nesbo – Phantom

Μετά τη συνάντησή του με τον Χιονάνθρωπο, που το κόστισε ένα δάχτυλο, την απώλεια της δουλειάς του και κάποια σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, ο Χάρι Χολ, ο ιδιόρρυθμος και αλκοολικός ντετέκτιβ, δημιούργημα του Τζο Νέσμπο, εγκατάλειψε την πόλη του, το Όσλο και μετακόμισε στο Χονγκ Κονγκ.

Εκεί, σιγά σιγά, κατάφερε να δημιουργήσει μια νέα ζωή, να νικήσει μετά από χίλια βάσανα τον αλκοολισμό του και να αποκτήσει κάποια σταθερότητα – σταθερότητα που τώρα πολύ πιθανόν να απολέσει, αφού κάποια γεγονότα τον αναγκάζουν να επιστρέψει στο Όσλο.

Ο Όλεγκ, ο γιος της μοναδικής γυναίκας που αγάπησε και έχασε, μα αγαπάει ακόμη, συνελήφθηκε σαν ύποπτος σε μια υπόθεση δολοφονίας και ο Χάρι, που βοήθησε στην ανατροφή του και που κάποτε έφτασε να τον θεωρεί σαν γιο του, νιώθει ότι οφείλει να κάνει ό,τι μπορεί για να τον βοηθήσει.

Έτσι τώρα, στο Phantom, τον συναντάμε και πάλι στην πόλη του, μια πόλη στην οποία πλέον νιώθει ξένο σώμα. Τι ήταν εκείνο που τον έκανε να επιστρέψει; αναρωτιέται, και μαζί του αναρωτιέται και ο αναγνώστης. Ήταν εκείνη η αίσθηση ενοχής που τον κατέβαλε ή μήπως έψαχνε κάποιο τρόπο ν’ αναπληρώσει το κενό που ένιωθε μέσα του; Ή μήπως επέστρεψε απλά και μόνο για να αποδείξει την αθωότητα του Όλεγκ;

Τα έχει χαμένα και νιώθει χαμένος, από την πρώτη στιγμή που πατά το πόδι του στα τόσο γνώριμα μέρη. Οι μπάτσοι δεν τον θέλουν εκεί, οι εγκληματίες σίγουρα δεν τον θέλουν εκεί, κι όσο για την Ρακέλ, τον έρωτα της ζωής του, ούτε κι αυτή μοιάζει να τον θέλει, αλλά απλά τον χρειάζεται, αφού γνωρίζει πολύ καλά ότι αν υπάρχει ένας άνθρωπος που μπορεί να βοηθήσει τον γιο της είναι αυτός.

Το μόνο που ο Χάρι δεν έχει πλέον καμία δύναμη, το όνομά του δεν είναι πια συνώνυμο με την εξουσία του νόμου. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, δεν έχει άλλη επιλογή από το να κάνει ό,τι είναι να κάνει, σαν ένας μοναχικός λύκος: να ακολουθήσει δηλαδή τα ισχνά ίχνη και τα σχεδόν ανύπαρκτα στοιχεία από το ένα μέρος στο άλλο, να οδηγηθεί από αδιέξοδο σε αδιέξοδο και θέλοντας και μη να δεχτεί ένα χέρι βοήθειας από μια πρώην συνάδελφό του, που όπως αντιλαμβάνεται με έκπληξη, τον συμπαθεί.

Για να πετύχει στην αποστολή του ωστόσο, πρέπει να δουλέψει προσεκτικά και συστηματικά, να αποφύγει τις συνήθειες του παρελθόντος, αφού δεν έχει πια το σήμα στην τσέπη για να τον προστατεύσει, αλλά και για να του ανοίξει τις διάφορες πόρτες που οφείλει να χτυπήσει για να πάρει απαντήσεις. Την ίδια ώρα όμως αντιμετωπίζει ένα ακόμη πρόβλημα: τον Όλεγκ. Ο μικρός άλλαξε, ή μάλλον ο μικρός δεν είναι πια μικρός, αλλά ένας νεαρός άντρας, που δεν μοιάζει να έχει χάσει μόνο το δρόμο του στον κόσμο, αλλά και την πίστη του στους ανθρώπους γενικότερα, και στο Χάρι ειδικότερα. Ο τελευταίος είναι σίγουρος ότι κάτι του κρύβει, γι’ αυτό άλλωστε δεν μοιάζει και ιδιαίτερα ζεστός στην ιδέα να δεχτεί τη βοήθειά του, κι ας για μια μεγάλη περίοδο υπήρξε κάτι σαν πατέρας γι’ αυτόν.

Η λύση στο γρίφο που τέθηκε ενώπιον του πεισματάρη και αποφασισμένου για όλα, Χάρι, θα αποδειχτεί δυσεύρετη. Όχι μόνο λόγω των διάφορων εμπόδιων που ορθώνονται στο δρόμο του, όχι μοναχά επειδή νιώθει αποξενωμένος, αλλά κυρίως επειδή βρίσκει τον εαυτό του παγιδευμένο μέσα σ’ ένα λαβύρινθο, κτισμένο με μυστικά και ψέματα, που μοιάζει να έχει πολλά σημεία εισόδου, αλλά καμία έξοδο.

Οι άνθρωποι που συναντά στη διάρκεια αυτού του οδοιπορικού στο σκοτάδι είναι έμποροι ναρκωτικών, βαποράκια, χρήστες, διεφθαρμένοι αστυνομικοί, άντρες και γυναίκες που ζουν μέσα σ’ ένα ζοφερό παρόν και προετοιμάζονται για ένα ακόμη πιο σκοτεινό μέλλον, χαμένες ψυχές που «βρίσκονται σ’ ένα ταξίδι προς μια κόλαση στολισμένη μ’ ένα όμορφο περιτύλιγμα».

Ο Χάρι, ένας πρώην αλκοολικός που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να αποφύγει να χρησιμοποιήσει και πάλι το αγαπημένο του δηλητήριο, γνωρίζει πολύ καλά αυτό τον κόσμο. Νιώθει μια κάποια συμπάθεια για τους χρήστες, καταλαβαίνει τις απέλπιδες προσπάθειές τους να δραπετεύσουν απ’ την πραγματικότητα, αλλά αυτό δεν σημαίνει κιόλας ότι θα μπορούσε ποτέ να ανεχθεί τους ανθρώπους που τους εκμεταλλεύονται για να πλουτίσουν.

Επέστρεψε στο Όσλο για να βοηθήσει τον Όλεγκ και είναι αποφασισμένος να το κάνει αυτό. Αλλά… Αλλά, τι θα κάνει αν ανακαλύψει ότι όντως σκότωσε εκείνο τον άντρα; Και πώς θα αντιδράσει αν μάθει ότι δεν είναι απλά χρήστης ναρκωτικών, αλλά και έμπορος; Τότε τι;

Διαβάζοντας τα βιβλία με πρωταγωνιστή τον Χάρι Χολ κάποιος θα σκεφτόταν ότι αυτός είναι ένας από τους μυθιστορηματικούς ήρωες που ήρθαν για να μείνουν. Ο δημιουργός του ωστόσο έχει άλλα σχέδια γι’ αυτόν. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη στις ΗΠΑ άφησε να εννοηθεί ότι αργά ή γρήγορα θα τον βγάλει στη σύνταξη ή ίσως και να τον στείλει στα θυμαράκια.

Όπως και να ’χει το Φάντασμα είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα που σίγουρα θα ικανοποιήσει τους πολυπληθείς φίλους του συγγραφέα, αλλά και που θα τους δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τη βασανισμένη ψυχή του ήρωά του.