George Pelecanos – What It Was

Αφορμή για το What It Was, όπως διαβάζουμε στον πρόλογο, ήταν μια συζήτηση που είχε ο συγγραφέας με τον φίλο και συν-σεναριογράφο του στην τηλεοπτική σειρά The Wire, Εντ Μπερνς. Το βιβλίο γράφτηκε σε πυρετικούς ρυθμούς το καλοκαίρι του 2011 και έτσι, προτού καλά καλά κατακαθίσει ο «πυρετός» από την έκδοση του The Cut, ένα ακόμη έργο του καλού συγγραφέα βρήκε το δρόμο για τα βιβλιοπωλεία.
     Βασικοί πρωταγωνιστές σ’ αυτή την ιστορία, όπως και σε πολλά άλλα μυθιστορήματα του Πελεκάνος, είναι ο ντετέκτιβ Ντέρεκ Στρέιντζ, η πόλη της Ουάσιγκτον και η μουσική. Ένα δευτερεύοντα ρόλο παίζει ο Νικ Στεφάνος, γνωστός κι αυτός από τα παλιά.
     Ο Ντέρεκ και ο Νικ λοιπόν, που είναι συνέταιροι σε γραφείο ιδιωτικών ντετέκτιβ, κάθονται σε ένα φαγάδικο, τρώνε, πίνουν και συζητούν. Και καθώς η μια κουβέντα οδηγεί στην άλλη, ο πρώτος αποφασίζει να αφηγηθεί στο δεύτερο μια ιστορία από τα παλιά. Η χρονιά είναι το 1972 και στην πόλη τότε συμβαίνουν πολλά, αλλά όχι και τόσο παράξενα. Οι καιροί αλλάζουν και μαζί τους αλλάζουν και τα ήθη, και μ’ αυτά αλλάζουν και οι εγκληματίες, αποκτούν νέες συνήθειες, γίνονται πιο βίαιοι. Ωστόσο οι εγκληματίες που περιγράφει εδώ ο Ντέρεκ θυμίζουν κάποιους από το μακρινό παρελθόν: τους Μπόνι και Κλάιντ, ένα ζευγάρι που σήμερα οι ψυχολόγοι θα περιέγραφαν σαν κοινωνιοπαθείς. Οι εγκληματίες αυτής της ιστορίας είναι ο Ρόμπερτ Λη Τζόουνς, ένας ψυχάκιας, ο οποίος είναι γνωστός σαν Κόκκινη Οργή, και που πατάει τη σκανδάλη για ψύλλου πήδημα, και η Κόκο Ουάτκινς, μια εντυπωσιακή γυναίκα η οποία διατηρεί οίκο ανοχής.
     Ο Ντέρεκ θα βρεθεί στο δρόμο τους διερευνώντας μια διαφορετική υπόθεση και σύντομα θα αντιληφθεί ότι εκκινώντας από την αναζήτηση ενός αντικειμένου συναισθηματικής φαινομενικά αξίας, κατάφερε να βρει τον εαυτό του στο μέσω ενός μεγάλου κυκλώνα, όπου το ένα έγκλημα διαδέχεται το άλλο, κι όπου τα φονικά αποτελούν πια τον κανόνα. Η ίδια υπόθεση όμως θα τον φέρει σε επαφή και με ένα φίλο από τα παλιά, τον ντετέκτιβ Φρανκ Βον, με τον οποίο μοιράζεται ένα τρομερό μυστικό. Θέλοντας και μη οι δυο τους θα αναγκαστούν να ενώσουν τα μυαλά και τις δυνάμεις τους, για να σταματήσουν τον Τζόουνς, που όπως είναι πια ξεκάθαρο εκείνο που πιότερο τον ενδιαφέρει είναι η καθημερινή δόξα, αλλά και η υστεροφημία του, παρά το να ανέλθει στην ιεραρχία του υπόκοσμου της αμερικανικής πρωτεύουσας. Καθώς η καταδίωξη θα βρίσκεται στο αποκορύφωμά της, ο συγγραφέας θα κάνει αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα: θα μας ταξιδέψει μέσα από τις μουσικές και τις περιγραφές των χαρακτήρων που πλάθει στην αγαπημένη του πόλη και σε μια διαφορετική εποχή και θα μας μιλήσει για τους κατοίκους της -ναρκομανείς, πόρνες, τραβεστί- ανθρώπους συνηθισμένους και μη.
     Ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα που ίσως να μη φτάνει στα ποιοτικά ύψη του προηγούμενού του βιβλίου, το οποίο όμως διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα και που σίγουρα θα ικανοποιήσει τους πολυπληθείς φίλους του καλού συγγραφέα.