Karin Fossum – Bad Intentions

Αν βαρεθήκατε τα αμερικανικά θρίλερ καταδίωξης, τα βρετανικά βιβλία μυστηρίου, τα νουάρ του ευρωπαϊκού νότου, ή ακόμη και τον Στιγκ Λάρσον, και ζητάτε κάτι το διαφορετικό σε ό,τι αφορά την αστυνομική λογοτεχνία, τότε καλό θα ήτανε να ρίξετε μια ματιά στο έργο της Καρίν Φόσουμ. Προς το παρόν, και από ό,τι γνωρίζω, δεν έχει κυκλοφορήσει κανένα βιβλίο της στα ελληνικά, αλλά δεν αποκλείεται αυτό να συμβεί σύντομα, αφού έχει ήδη μεταφραστεί σε εικοσιπέντε γλώσσες και οι αγγλοσάξονες την έχουν κιόλας βαφτίσει: Νορβηγίδα Βασίλισσα του εγκλήματος.
     Η Φόσουμ γράφει πολύ διαφορετικά από κάθε συγγραφέα που έχω μέχρι σήμερα διαβάσει, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το αστυνομικό βιβλίο. Το μυστήριο γι’ αυτή δεν μοιάζει να είναι και τόσο σημαντικό, δεν του δίνει και ιδιαίτερη σημασία. Και γι’ αυτό μας προϊδεάζει δίχως ενδοιασμό από την αρχή για τη λύση του αινίγματος. Μέχρι να συμβεί αυτό όμως μας ταξιδεύει στις ψυχές και στα σκοτάδια που κρύβουν μέσα τους οι πρωταγωνιστές, μέσα από τους διαλόγους των ηρώων της φιλοσοφεί για τα της ζωής και μας δείχνει ότι ένα οποιοδήποτε γεγονός, ακόμη και ένα ατύχημα, μπορεί ν’ αλλάξει τη ζωή κάποιου για πάντα, να τη συντρίψει.
     Στο Bad Intentions όλα αρχίζουν όταν τρεις φίλοι πηγαίνουν σε μια καλύβα στη Λίμνη των Νεκρών Νερών για να ξοδέψουν το Σαββατοκύριακο. Ο ένας απ’ αυτούς, ο Γιον, βρίσκεται έξω με άδεια από το ψυχιατρικό ίδρυμα όπου παρακολουθείται. Λίγους μήνες πριν συνέβηκε κάτι που τον έκανε να χάσει λίγο πολύ τη θέλησή του για ζωή, αλλά το τι ακριβώς είναι αυτό, δεν θα το μάθουμε σύντομα. Καθώς λοιπόν οι τρεις τους πηγαίνουν βαρκάδα, ο Γιον στέκεται ξαφνικά όρθιος και μετά αφήνεται να πέσει στα νερά της λίμνης. Ο Ράιλι, ο ένας φίλος, θέλει να πέσει και να τον σώσει, αφού δεν ξέρει κολύμπι, αλλά ο Άξελ, ο άλλος, που ήταν πάντοτε ο αρχηγός της παρέας, του το απαγορεύει, αφού είναι σίγουρος πως αν προσπαθήσει να το κάνει θα πνιγεί κι αυτός. Επιστρέφουν λοιπόν στην καλύβα και αρχίζουν να φτιάχνουν μεταξύ τους το παραμύθι που θα πουν στην αστυνομία όταν την καλέσουν το επόμενο πρωί. Ο Άξελ μοιάζει να έχει πλήρη έλεγχο της κατάστασης, αλλά ο Ράιλι φαίνεται να τα έχει χαμένα. Ωστόσο μ’ αυτά κι αυτά θα πουν την ιστορία τους στον επιθεωρητή Κόνραντ Σέγερ και το συνέταιρό του Γιάκομπ Σκάρρε, που έσπευσαν εκεί, και φεύγοντας θα νιώθουν λίγο πολύ σίγουροι ότι θα τη βγάλουν καθαρή. Του Σέγερ όμως, κάτι του βρωμά σ’ αυτή την υπόθεση, αλλά δεν μπορεί να πει ακριβώς τι.
     Οι βδομάδες γρήγορα περνούν και ο Άξελ συνεχίζει να ζει όπως πάντα, γεμάτος πονηριά και αυτοπεποίθηση, ενώ ο Ράιλι κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του, αλλά και αφιερώνεται επίσης όλο και πιο πολύ στη μελέτη του Κορανίου, το οποίο άρχισε να διαβάζει την ίδια ακριβώς εποχή, που η ζωή του Γιον άλλαξε ξαφνικά πορεία. Οι μεταξύ τους συναντήσεις είναι συχνές και οι συζητήσεις τους περιστρέφονται συνήθως γύρω από το ίδιο θέμα: το θάνατο του φίλου τους. Συχνά-πυκνά όμως συζητάνε και τα της ζωής, κι εκεί ακριβώς είναι που βγαίνουν στο φως οι διαφορές τους. Και οι δυο τους το φιλοσοφούν. Και οι δυο ρίχνουν τους αφορισμούς τους. Διαβάζουμε: «Αν οι άνθρωποι έλεγαν πάντα την αλήθεια, τίποτα δεν θα λειτουργούσε. Η κοινωνία θα διαλυόταν», «Αν η ελευθερία είναι ένα μαρτύριο, τότε δεν αξίζει και πολύ», «Πόσο γρήγορα μπορεί και αλλάζει η ζωή που πιστεύαμε ότι φτιάχτηκε για μας», «Η κάθε ζωή είναι μοναδική, όπως και ο κάθε θάνατος», «Καλύτερα να είσαι ελεύθερος και πεινασμένος, παρά σκλάβος και χορτάτος» (παλιό ρητό).
     Οι διάλογοι αποτελούν ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι του βιβλίου. Οι διάλογοι ανάμεσα στους φίλους, ανάμεσα στους αστυνομικούς, ανάμεσα σε δύο μητέρες. Ο καθένας κουβαλά τα φαντάσματά του – άλλοι ξέρουν πώς να τα αντιμετωπίσουν, άλλοι όχι. Η λύση όμως ποτέ δεν βρίσκεται μακριά. Κι αυτή θα τη δώσει η ίδια ζωή, η φύση, και όχι το αστυνομικό δαιμόνιο των αστυνομικών, καθώς ένα ακόμη πτώμα θα ξεβραστεί στα νερά μιας άλλης λίμνης, κι αυτό ακριβώς θ’ αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο που θα βάλει όλα τα πράγματα στη θέση τους και τον κάθε κατεργάρη στον πάγκο του.
     Ένα εξαιρετικό βιβλίο που μπορεί να διαβαστεί μ’ ενδιαφέρον απ’ τον καθένα, είτε του αρέσει η αστυνομική λογοτεχνία είτε όχι.