P. D. James – The Murder Room

Αστυνομική λογοτεχνία υψηλών απαιτήσεων μας προσφέρει το The Murder Room. Όχι τόσο για το αναγκαίο μυστήριο και τα εγκλήματα όσο για τις λογοτεχνικές αρετές του κειμένου. Η Π. Ντ. Τζέιμς αποδεικνύει και μ’ αυτό το βιβλίο ότι δεν είναι απλά μια καλή μυθιστοριογράφος μυστηρίου, αλλά και μια μάστορας της πρόζας, του λόγου. Πού και πού μάλιστα φαίνεται να την ενδιαφέρει περισσότερο το να μας δείξει το πώς αφηγείται κανείς μια ιστορία, από ότι η ιστορία η ίδια.
     Το Ντουπέιν, ένα μικρό μουσείο τα εκθέματα του οποίου αφορούν αποκλειστικά την περίοδο του μεσοπολέμου απειλείται με λουκέτο από στιγμή σε στιγμή. Σύμφωνα με τις εντολές του δημιουργού του για να συνεχίσει να λειτουργεί πρέπει να συμφωνούν γι’ αυτό και τα τρία παιδιά κληρονόμοι του. Τα δύο από αυτά θέλουν να το κρατήσουν ανοιχτό, το τρίτο όχι. Κι αυτό ακριβώς είναι που ανακαλύπτεται απανθρακωμένο μέσα στο αμάξι του, έξω από το κτήριο του μουσείου. Όλα αρχικά δείχνουν πώς πρόκειται για αυτοκτονία ή ίσως και κάποιο ατύχημα, αλλά οι διωκτικές αρχές δεν αργούν να καταλάβουν ότι έχουν στα χέρια τους μια υπόθεση δολοφονίας. Όπως είναι φυσικό οι υποψίες πέφτουν κατά κύριο λόγο στα αδέλφια του, την ψυχρή και ψηλομύτα Καρολάιν και τον σχεδόν αδιάφορο Μάρκους, αλλά και σε κάποια άτομα του προσωπικού, που θα έχαναν τα πάντα έτσι και έκλεινε το μουσείο. Την υπόθεση αναλαμβάνει να διαλευκάνει ο γνωστός ήρωας της Τζέιμς, αστυνόμος Νταλγκλίς, με την επίλεκτη ομάδα του. Οι ύποπτοι πολλοί, οι έρευνες δύσκολες. Τα γεγονότα γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα όταν αρχίζουν να εκφράζονται υποψίες ότι ο δολοφόνος αντέγραψε τη μέθοδο ενός από τους πιο διάσημους εγκληματίες του μεσοπολέμου, στον οποίο γίνεται αναφορά στο «Δωμάτιο των φόνων», που φυσικά στεγάζεται στο μουσείο.
     Η Τζέιμς ακολουθώντας τις δικές της συνταγές ή ίσως και τα δικά της ένστικτα, δεν πλημμυρίζει το κείμενό της με πτώματα. Η δολοφονία γίνεται μάλλον η αφορμή για μια καταβύθιση στις ψυχές των ηρώων της – κάποιων ηρώων τρωτών, με ψυχές βασανισμένες. Μελετά τι ακριβώς κρύβεται πίσω από τα λόγια και τις σιωπές τους, μιλά για τα προβλήματα και τις εμμονές τους, ρίχνει τις υποψίες πάνω τους και τις αποσύρει, παίζει, όχι μαζί τους, αλλά με τον αναγνώστη ένα παιχνίδι σκάκι. Μπλοφάρει μαστορικά.
     Ο ήρωάς της, ο αστυνόμος Νταλγκλίς μοιάζει να είναι γενναίος και δειλός την ίδια ώρα. Αποφασιστικός και αναποφάσιστος. Όση επιτυχία κι αν σημειώνει στην επαγγελματική του ζωή, άλλο τόσο τα κάνει θάλασσα στην προσωπική. Κι αυτή η υπόθεση μοιάζει να καταστρέφει οριστικά τη δεύτερη, να του στερεί κάθε ελπίδα για να ζήσει ευτυχισμένος με τη γυναίκα που αγαπά. Κανείς δεν είναι υπεράνω, κανείς αλάνθαστος, μοιάζει να θέλει να μας πει η συγγραφέας.
     Το «Δωμάτιο του φόνου» είναι ένα τόσο καλογραμμένο βιβλίο που είμαι σίγουρος ότι θα το απολαύσουν τόσο οι φίλοι των θρίλερ όσο και οι λάτρεις της καλής λογοτεχνίας, αφού δε μιλά τόσο για το έγκλημα όσο για τον άνθρωπο, τον όποιο άνθρωπο, και τα πολλά μυστικά και ψέματά του, τις δυνάμεις και τις αδυναμίες του.